جزیره قشم بزرگترین جزیره ایران و خلیج فارس می باشد. این جزیره یکی از جزایر استان هرمزگان است و در تنگه هرمز قرار دارد. این جزیره در چند دههٔ اخیر به یکی از قطب‌های توریستی و گردشگری ایران و منطقه تبدیل شده‌است.

این جزیره از شمال با شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمال‌شرقی با جزیرهٔ هرمز، از شرق با جزیره لارک، از جنوب با جزیره هنگام و از جنوب‌غربی با جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی دارای مرز آبی می باشد.

نزدیک ترین بند به این جزیره بندر بندر عباس در فاصله 20 کیلومتری و نزدیکترین کرانه ساحلی با این جزیره در فاصله 1.8 کیلومتری شمال جزیره و با ساحل پل می باشد.

تاریخچه

جمعیت این جزیره بیش‌تر از قبیلهٔ عبدالقیس تشکیل شده بود. در 643 میلادی، عثمان بن ابوالعاصی ثقفی، فرمان‌دار عرب بحرین و عمان, برای تسخیر این جزیره لشگرکشی کرد. مرزبان کرمان که در آن جزیره استحکامات دفاعی را به همراه نیرویی کوچکی قرار داده بود در جریان درگیری با اعراب به قتل رسید.

این جزیره در اوایل عصر اسلامی، سرزمینی شکوفا و پررونق و دارای شهر آبادی و روستا و کشتزارهایی پربار، درختان خرما و درختان میوه بود. در این جزیره، شهر یک مرکز فعال دریانوردی – تجاری و منبع آب شیرین برای کشتی‌ها بود. مسجدی که فاتحان عرب در قشم در سال 944 میلادی بنا کرده بودند هنوز هم پا بر جاست.

آب و هوا

قشم آب و هوایی گرم و رطوبت نسبی هوای بالایی دارد. دمای متوسط سالیانه جزیره قشم حدود 26 درجه سانتی‌گراد می باشد. گرم‌ترین فصل قشم بین 10 تیر تا 10 شهریور و سردترین ماه‌ها دی و بهمن است.

جاذبه های گردشگری

این جزیره از لحاظ گردشگری یکی از مکان های مهم ایران به شمار می آید. از نقاط دیدنی این جزیره میتوان به بازارها و مکان های تاریخی چون لافت و دژ پرتغالی ها و مکان های طبیعی آن چون جنگل‌های حرا، غارهای خوربس، تنگه چاهکوه، دلفین‌های آبی خلیج فارس، دره ستاره‌ها، جزایر ناز و غار نمکدان اشاره کرد.

گنبد نمکی (غار) نمکدان

کوه نمکی یا کوه نمکدان در جنوب‌غربی جزیره قرار دارد. ارتفاع قله این کوه مخروطی‌شکل 397 متر می باشد. این کوه از انباشته شدن صخره‌های آذرین با رسوبات تشکیل شده‌است. کوه گنبد نمکی با بقایای معادن نمک باستانی و چشمه‌های آب شور، یک مکان تاریخی و طبیعی جذاب همراه با امکانات آموزشی و تفریحی را به‌ وجود آورده ‌است.

دره ستارگان

روستای برکه‌خلف در پنج کیلومتری ساحل جنوبی جزیره قرار دارد. در شمال این روستا پدیده ای کم‌نظیر از لحاظ زمین‌شناسی اتفاق افتاده است.

دره ای با شکل ویژه و انواع حجم‌ها و پدیده‌های فرسایش موجود در آن که وزش بادهای تند و گردش هوا در لابه‌لای ستون‌ها و حفره‌های دره تولید صدا می‌کنند.

دره ستاره‌ها در واقع یک ناحیه فرسایش‌یافته توسط آب‌های سطحی، رگبارهای فصلی و تندبادها است.

دژ پرتغالی‌ها

آثار دژ (قلعه) پرتغالی‌ها که با توپ‌های بزرگ آن روزگار مجهز بوده‌است در قشم دیده می‌شود. این دژ، وظیفه پشتیبانی از قلعه هرمز را بر عهدهداشت. بنای این قلعه در 1621 میلادی بود که باعث اقدام به جنگ شاه عباس ضد پرتغالی‌ها و اخراج آنان از خلیج‌فارس شد.

ژئوپارک قشم

ژئوپارک قشم واقع نخستین ژئوپارک خاورمیانه است که در سال 1385 عضو شبکه جهانی ژئوپارک‌های تحت حمایت یونسکو شد. حفاظت از این ژئوپارک توسط جوامع محلی و با نظارت و آموزش مدیریت ژئوپارک قشم از طریق فعالیت‌های گردشگری سبز صورت می‌گیرد. دشت‌ها، دره‌ها، سواحل و کوه‌های جزیره از نظر پوشش گیاهی، حضور حیات وحش و وجود پدیده‌های نادر زمین‌شناسی بسیار نادر و کم نظیرند.

در این بخش از جزیره علاوه بر گونه‌های گیاهی و جانوری زیبا و کمیاب که در خطر انقراض اند که این امر باعث می شود در سطح ملی و همچنین جهانی از ارزش بسیاری برخوردار باشند، پدیده‌های زمین‌شناسی نادر و بی‌مانندی نیز وجود دارند که هریک به تنهایی جذابیت و زیبایی خاص دارند.

بخشی از طبیعت زیبا و محسور کننده قشم مجسمه‌های طبیعی و نقش برجسته‌های پراکنده، چین‌خوردگی‌ها و کوه‌های شگفت‌آور، سطوح تخت و صفه‌ها در ارتفاعات، ستون‌های حاصل از عوامل فرسایش، برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های به‌وجود آمده از هوازدگی، مخروط افکنه‌ها و قطعه‌های فروافتاده در پای ارتفاعات، کوهسرها و هیکل‌های که دست هنرمند طبیعت به تازیانه باد و باران پدیدآورده، تندیس‌های اعجاب‌آوری که در شکل‌های مختلف هم چون لاک‌پشت، سگ، مارمولک، اسب آبی یا حتی چهره آدمی در حالت خشم و فریاد و … می باشند.

پارک کروکودیل قشم

اولین و بزرگترین پارک کروکودیل خاورمیانه در جزیره قشم وجود دارد. محلی زیبا برای گردشگران علاقه‌مند به حیات وحش تا از نزدیک با زندگی و خصوصیات کروکدیل ها، این جانوران بسیار جالب و نادر، آشنا شوند. این مجموعه همچون ژئوپارک قشم، حامی محیط زیست می باشد. سالانه گردشگران بی‌شماری از این پارک از این پارک منحصر بفرد دیدن می‌کنند.

در سواحل جنوبی بخش غربی جزیره از بندر ماهیگیری سلخ تا روستای کانی، یعنی در فاصله سی‌کیلومتری ساحل جزیره، هیچ انسانی زندگی نمیکند. در این بخش از جزیره پدیده‌هایی همچون جنگل‌های حرا، گنبد نمک، غارهای نمک، چشمه‌های آب معدنی، دره چاهکوه، تنگ عالی، بام قشم، دره تندیس‌ها، کلات کشتاران و ده‌ها تخته سنگ و صخره با شکل‌های عجیب و اعجاب‌انگیز وجود دارد.